Telefonlara bildirim geldi: Deprem tahmini mi yoksa uyarı mı?

Çarşamba günü öğle saatlerinde Silivri açıklarında meydana gelen 6,2'lik deprem öncesinde bazı telefonlara sarsıntı başlamadan saniyeler önce deprem uyarısı geldi. Bu da birçok soruya neden oldu. Cep telefonu sinyali, depremin merkez üssünden uzak kullanıcılara, sarsıntıdan önce ulaşıyor. Sistemin nasıl çalıştığını Teknoloji Uzmanı Ahmet Can ve Jeolog Prof. Dr. Okan Tüysüz anlattı.

Silivri açıklarında meydana gelen 6,2 büyüklüğündeki deprem öncesinde bazı telefonlara uyarı mesajı gitti. Android telefon kullanıcıları "Deprem olacak" mesajları aldı.

NASIL OLDU? Sistemin adı Deprem Uyarı Sistemi. 4,5 ve üzeri büyüklükteki depremlerde kullanıcılara uyarı gönderen sistem deprem dalgalarının yayılması prensibiyle çalışıyor. Akıllı telefonların içinde pek çok farklı sensör olduğundan söz eden "Tekno Hayat" Programı Sunucusu Ahmet Can, bu sensörlerden birinin hareket sensörü olduğunu dile getirdi. Can, "Bu sensörden gelen verilerle beraber işleniyor ve o bölgede bulunan kullanıcılardan gelen tüm veriler eşlenip tüm kullanıcılara bildirim olarak gönderiliyor." dedi.

"ODAĞIN ÜZERİNDEYSENİZ FARK SIFIR" Jeolog Prof. Dr. Okan Tüysüz ise erken uyarı sisteminin deprem dalgaları arasındaki farka dayalı bir sistem olduğuna dikkat çekti. Tüysüz, "Bir deprem olduğunda odaktan iki sismik dalga çıkar. P ve s dalgası... Birinci dalga saniyede 6-7 km hızla ilerler. İkinci dalga 3-4 km hızla ilerler." dedi. "Sismik kayıtçılar birinci dalga geldiğinde ikincinin de geleceği yönünde bir uyarı verir." diye konuşan Tüysüz, "Odağın üzerindeyseniz aradaki fark sıfırdır. O nedenle size bir erken uyarı imkanı olmaz." diye konuştu. Örnek vererek anlatan Tüysüz, "Gemlik'te bir deprem olsa İstanbul'da 1-2 saniye öncesinde haber verir ama İzmir'de olsaydı İstanbul'a 15-20 saniye önceden haber verecekti." değerlendirmesinde bulundu. İstanbul içinde deprem erken uyarı sisteminin aktif durumda olduğundan söz eden Tüysüz, "Marmara Denizi'nde bu sistem sadece doğalgaz ve elektriği kesmek için kullanılıyor. Çünkü aradaki fark çok kısa yani birkaç saniye önce depremi haber verecek ve bu sizin kaçıp kurtulmanız için yeterli bir süre değil." dedi.NASIL AKTİF EDİLİYOR? Can, Google'ın Android işlemini kullanmanın yeterli olduğunu dile getirip "Ayarlara girecekler, güvenlik ve acil durum seçeneğinin altında deprem uyarıları bölümü var. Bunun aktif hale getirilmesi lazım." ifadelerini kullandı.